Duurzame koers: waterstof en groen gas

Ulco Vermeulen 
“We moeten er simpelweg voor zorgen dat er aardgas naar Noord-West Europa blijft komen, anders gaan we een koude winter tegemoet. In Nederland kunnen we de huizen – naar verwachting – nog wel verwarmen met gas, maar elders in Europa is er niet voldoende gas voorhanden. Als Europa zijn we gedwongen om met verschillende scenario’s rekening te houden en de beschikbaarheid van gas te faciliteren.” 
 
Om dit te borgen zijn er drie belangrijke projecten die in drie-vier maanden gerealiseerd worden. Ulco Vermeulen, lid van de raad van bestuur en directeur Participations & Business Development van Gasunie, benadrukt dat de situatie eigenlijk tegenstrijdig is aan de lange termijn strategie, maar dat de geopolitieke situatie dan ook ongekend is en om onorthodoxe maatregelen vraagt. De LNG-terminal Gate in Rotterdam wordt uitgebouwd, er wordt een nieuwe drijvende LNG-terminal in de Eemshaven aangelegd en in Duitsland bij Hamburg bouwt Gasunie een volledig nieuwe LNG-terminal die op termijn ook geschikt kan worden gemaakt voor groene waterstof. Duitsland is als land enorm afhankelijk van het Russische gas en staat nu voor een grote uitdaging. Binnen Europa wordt onvermijdelijk een beroep gedaan op ondersteuning vanuit Nederland. 
 
“Zeker nu moeten zowel de consument als de overheid volop blijven inzetten op energiebesparing en de duurzame opwekking van elektriciteit. Met de extreme gasprijzen is dit in een stroomversnelling gekomen, maar ook daar zitten grenzen aan. Maximaal 40 tot 50 procent van het totale energiegebruik kan worden ingevuld met stroom, de andere helft moeten we halen uit moleculen.” 
 
Groene waterstof 
Van de nieuwe energiedragers is groene waterstof het meest veelbelovend. Hier leggen we als Gasunie de infrastructuur voor aan, het leidingwerk maken we in samenwerking met A.Hak in hoog tempo gereed. Omdat we in Nederland veel leidingen naast elkaar hebben liggen kunnen we dit systeem met slimme aanpassingen snel transformeren. Ons land heeft hiermee een unieke positie, binnen Europa kan dit alleen in Nederland. Zodra je de infrastructuur hebt kun je waterstof naar bedrijven en industriële clusters brengen. De ervaring die hieruit voortkomt dragen we ook naar andere landen uit. 

Groene waterstof wordt gemaakt met duurzame elektriciteit.
Door de elektrische stroom wordt water omgezet in waterstof en zuurstof. Als je waterstof produceert met elektriciteit uit een duurzame energiebron, zoals windmolens en zonnepanelen, komt er geen CO2 vrij.

Ulco Vermeulen: “In bepaalde industriële sectoren is waterstof geen optie, omdat je koolstofmoleculen nodig hebt. In de gebouwde omgeving kan ik me een scenario voorstellen dat op de lange termijn voorziet in een energiemix zonder groen gas. Tot die tijd zijn er drie opties: warmtenetten, volledige elektrificatie en groen gas, veelal in combinatie met een goede isolatie en een hybride warmtepomp.” 
Doorontwikkelen van de technologie en duurzame initiatieven opschalen is het devies en volgens Vermeulen gebeurt dat momenteel volop. “Aanvankelijk waren het vooral ondernemende pioniers, maar inmiddels zie je ook dat grote, meer traditionele energiebedrijven als Shell, RWE en Engie ervoor kiezen en er in durven te investeren.” 
 
Gasunie is nauw betrokken bij de innovatie en doorontwikkeling. “Samen met SCW Systems ontwikkelen we in Alkmaar het Energy Innovation Park een installatie voor superkritische watervergassing, een innovatieve technologie die natte biomassa afvalstromen als mest, groenafval en rioolslib in een soort snelkookpan omzet in duurzame energie en herbruikbare grondstoffen als waterstof en CO2. In het project WarmtelinQ hergebruiken we het afvalwater van de industrie uit de Rotterdamse havens om woongebieden met een nieuw warmtesysteem te verwarmen. A.Hak en Gasunie zetten in dit project nieuwe technieken in om te bouwen aan een duurzaam energiesysteem.”